Erabilera bakarreko ontziak murrizteko kanpaina

Erabilera bakarreko plastikoak behin bakarrik erabiltzen eta botatzen diren plastikozko artikuluak dira, askotan birziklatu gabe botatzen direlarik. Hori arazo bat da ingurumenaren iraunkortasunaz ari garenean. Horregatik, ahal den neurrian saihestu behar dira.

Gaur egun, urtean 300 milioi tona plastiko ekoizten dira, eta % 10 eta % 13 artean soilik birziklatzen da behar bezala. Gainera, plastikoaren ekoizpenak, oro har, baliabide baliotsu asko kontsumitzen ditu, eta, beraz, hobe da plastikoa modu eraginkorragoan berrerabiltzea edo inolaz ere ez erabiltzea.

Erabilera bakarreko ontzien kalteak

Ondo kudeatzen ez diren erabilera bakarreko plastikoaren arazoak hainbat motatakoak izan daitezke:

Arazo ekonomikoak

• Hondakinak birziklatzeko plantetara garraiatzearen kostua.
• Natura-guneetan zaborra garbitzeko inbertsioa.

Ingurumen-arazoak

• Ur-gorputzen eta lurzoruen kutsadura.
• Itsasoan dagoen zaborraren % 60-90 plastikoak dira.
• Ibai-bideak blokeatzea eta hondamendi naturalak larriagotzea.
• Itsasoko animaliek plastikoak irensten dituzte azkenean, eta plastikoak elikatze-katera pasatzen dira. Gainera, plastikoek beren digestio-sistemetan sortzen dizkioten arazoen ondorioz, hauetako asko hil egiten dira.

Osasun-arazoak

• Azkenean, estolderia-sareak buxatzen dituzte, eltxoak hazteko eremu ezin hobeak bihurtzen dira, eta gaixotasunak transmititzeko aukera areagotzen dute.
• Plastikoak deskonposatzean, osasunerako toxikoak diren substantzia kimikoak askatzen dira, edo, erretzen badira, isuriak gertatzen dira.
• Ingurunean dauden plastikoek eragindako kutsadura bisuala, ongizatea galtzea eraginez.
• Elikadura katean sartutako mikroplastikoek digestio-sisteman eragindako kalteak.

Urola kostako datuak 

Urola Kosta eskualdean, 2022. urtean bakarrik, 2.120 tona ontzi arin jaso ziren, hau da, 47,94 kg biztanleko eta urteko (Gipuzkoako Foru Aldundia, 2022). Datu hori eskualdean bildutako hiri hondakin guztien %10 da. Gipuzkoako beste eskualde batzuetan bildutako datuekin alderatuz gero, ehuneko handia dela ikus daiteke. Izan ere, Gipuzkoako Foru Aldundiaren datuek erakusten dutenez, Urola Kosta da gaur egun ontzi arin gehien jasotzen dituen bigarren eskualdea, bai datu absolutuei begiratuz gero, bai urtebetean biztanle bakoitzeko dauden datuei begiratuz gero.

2022an Urola Kostako Udal Elkartean bildutako hondakin guztien %10,06-a ontzi arinak izan ziren. Bestalde, Urola Kostako biztanle bakoitzak urtean 47,94 kg ontzi arin sortzen dituela kalkulatu zen.

Kanpainaren jarduerak

Administrazio publikoari (udalak eta mankomunitatea) zuzendutako jarduera batean oinarritzen da.  Urola Kostako tokiko administrazioari zuzendutako formakuntza saio bat antolatzea proposatzen da, erabilera bakarreko ontziek eragiten dituzten inpaktuak aurkezteko.

Saio honek ordu bateko iraupena izango du eta hurrengo gaiak jorratuko dira:

• Botilaratutako uraren eta iturriko uraren ezaugarriak
• Botilaratutako uraren inpaktuak
• Iturriko ura eta botilaratutako uraren alderaketa